ABD, 8 Mayıs 2018’de Kapsamlı Ortak Eylem Planından (KOEP) çekildiğinden beri İran’ı zor durumda bırakacak her yolu denemektedir. Şimdi de Devrim Muhafızları Ordusu’nu (IRGC) terör listesine almakla İran’a yönelik baskı politikasının son aşamasını uygulamaya koymuştur. Önceki yıllarda da Devrim Muhafızlarının terör listesine alınacağı ifade edilmiş olsa da ABD, bölgedeki kuvvetlerine yönelik saldırı yapılması endişesiyle bu kararın alınmasından kaçınmıştı. Şimdi ne oldu da ABD, Devrim Muhafızlarını terör listesine alma ihtiyacı duydu?…

1979’da İslam Devrimini iç ve dış tehditlere karşı korumak amacıyla kurulan ve dini lidere bağlı olan Ordu, 1980 İran-Irak Savaşı’na kadar iç güvenliği sağlamakla görevli iken savaş sonrası önemli güç ve saygınlık kazanmıştır. İran’ın iki resmi ordusundan biri olan Devrim Muhafızları Ordusu, ekonomik ve siyasi bir güç olarak, hem ülke içinde hem de dışında önemli etkinliğe sahiptir. Dolayısıyla Devrim Muhafızlarının kontrol altına alınması demek İran’ın kalbine müdahale anlamına gelecektir.

Hizbullah ve Hamas gibi örgütlere verdiği destek nedeniyle nükleer anlaşma ruhuna aykırı davranmakla suçladığı Devrim Muhafızlarını terör listesine alan ABD’nin bu adımı İsrail seçimleri öncesine denk gelmiştir. Bu nedenle karar ile ilgili olarak İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevat Zarif, bu kararın ABD’nin Netenyahu’ya bir hediyesi ve bölgede ise ABD için tehlikeli bir talihsizlik olduğu yönünde değerlendirme yapmıştır. ABD’nin bu tutumuna karşılık verilmesini isteyen Zarif, Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’den ABD Merkez Kuvvetleri Komutanlığı CENTCOM’ın İran’ın terör listesine alınmasını talep etmiştir. Ardından İran Milli Güvenlik Yüksek Konseyi tarafından CENTCOM ve ona bağlı kuruluşları terör listesine alınmıştır.

ABD zaten İran’a yönelik yaptırım uygulayarak ekonomik olarak sıkıntı yaşatıyordu. Son hamle ile de Devrim Muhafızlarını, etkin olduğu bölgelerde Irak, Suriye, Lübnan ve Yemen gibi ülkelerde vurma imkânı yaratmıştır. Ayrıca akla şu soru da gelmektedir. Acaba ABD Başkanı Trump, ortamı gerginleştirerek bölgeden çıkmak için bir bahane mi yaratmaya çalışıyor?…

Karardan AB’de etkilenebilir…

ABD Başkanı Donald Trump’ın yaptığı açıklamada, Devrim Muhafızlarıyla ticaret yapanların da terörizme kaynak sağlamakla suçlanacağını ifade etmesi karşısında AB ülkelerinin vereceği tepki de merak konusudur. ABD’nin İran’a yaptırım kararının ardından Avrupa Birliği (AB) ülkeleri İran ile ticari ilişkilerini devam ettirmeye çalışmış ve yeni mali mekanizmalar kurulmuştu. Şimdi ise durum karmaşık hale gelmeye yüz tutmuştur. Şöyle ki, AB ülkeleri İran ile ticaret yapmaya devam ederse ABD’nin terör listesinde olan bir kurumla iş yaptığı için yeni bir sorun ile karşılaşacaktır.

ABD-İran arasında zirveye ulaşan gerginlik savaş ile sonuçlanabilir mi?

Bu ihtimal zor görünmektedir. ABD’nin aldığı bu karara İran tepki vermiş olsa da çatışmaya yol açacak bir durum olarak görmemektedir. Çünkü ABD’nin, Devrim Muhafızlarına karşı düşmanlığı yeni değildir, yaklaşık 30 yıldır Devrim Muhafızları’na bağlı kuruluş, şirketler ve bazı üst düzey yöneticiler ABD yaptırım listesine zaten girmişti.

ABD tarafından İran’a yönelik her olumsuz girişim karşısında İran, birlik ve beraberlik mesajları ile tepkisini göstermiştir. Son karara tepki olarak da, Devrim Muhafızları Ordusu Gününe denk gelen meclis oturumuna İran Meclis Başkanı Ali Laricani ve milletvekilleri Devrim Muhafızları üniformasıyla gelerek birlik mesajı vermiştir.

ABD uluslararası tepkileri hesaba kattı mı?

ABD, Devrim Muhafızları Ordusu’nu terör listesine alırken acaba şu dört konuyu göz önüne aldı mı?

• Devrim Muhafızları Ordusu’nun kullandığı askeri malzemelerin ve sahip olduğu füzelerin teknolojik olarak Rusya ve Çin’e dayalı olması nedeniyle bu duruma adı geçen ülkelerin tepkisi ne olacaktır?
• ABD, tepki verecek olan Rusya ve Çin’e de mi savaş açacak?
• ABD ve İsrail, Basra Körfezi’nde hatta Akdeniz’e kadar sefer yapan İran gemilerini vuracak mı? Olası bir durum İran’ın egemenlik haklarına bir saldırı olmaz mı?
• ABD ve İsrail, uluslararası tepkilere yol açacak bu karar ile 3. Dünya Savaşı’na zemin mi hazırlıyor?

ABD tarafından alınan karara bu açıdan bakmakta faydalı olacaktır…