Twitter
Visit Us
YOUTUBE
YOUTUBE
LINKEDIN
Share

Irak Ordusu, Irak petrolünün geçişinin yapılacağı İran sınırındaki bölgenin kontrolünü sağlamlaştırmak için askeri operasyon başlattığını duyurdu. Gerekçe olarak da Kerkük’teki ham petrolün İran’a aktarılması için İran sınırındaki bölgenin kontrolünü sağlamlaştırmak. İran ise, 2-3 günden beri Kirmanşah sınırına asker sevkiyatı yapmakta, nedeniyse IŞİD ve silahlı çetelerin bölgede hakimiyet kurmaya çalışmasını engellemek. Çünkü, petrol aktarımı projesi nedeniyle bazı güçler tarafından bu bölgeye terörün sevk edildiği düşüncesi hakimdir.

İran ile Irak arasında Kirmanşah rafinerisine taşınacak ham petrol için 10 Aralık 2017’de anlaşma yapıldı. Böylece, yabancı ajanslara göre her gün 100.000 varil çıkarılacağı düşünülen ham petrol Kerkük’ten getirilip Kirmanşah’ta rafinerilerde işlenerek dağıtılacaktır. Kirmanşah, İran’ın zengin petrol yataklarından birine sahip olmakla birlikte altın rezervlerine de sahiptir.

Bilindiği gibi Kerkük bir petrol kentidir. Bu kaynaklardan yararlanmak isteyen İran, 20 Şubat 2017 tarihinde Bağdat’ta, Kerkük petrolünün İran’a gönderilmesini öngören bir mutabakat imzaladı. Söz konusu mutabakata göre, Kerkük petrolünün, boru hatlarıyla İran’a, uzun vadede de Basra Körfezi’ne ve Körfez üzerinden Irak’ın güney kıyılarındaki limanlara gönderilmesi planlanmıştır. İran, bir yandan Akdeniz’e ulaşmaya çalışırken bir yandan da İran-Irak-Suriye üzerinde Şii Hilali oluşturmaya çalışarak bölgede etkinliğini artırmaya çalışmaktadır. Hatta Başmak Sınır Kapısı’nın, Haşdi Şabi’nin el koyduğu petrollerin İran’a sevk edilebilmesi için açıldığı iddia ediliyor.

Kirmanşahlı bir Kürt olan İran Petrol Bakanı Bijan Namdar Zangeneh, Viyana’daki OPEC toplantısında Kasım 2017’de Irak’taki Petrol Pazarlama Şirketi (SOMO) ile görüşerek, günde 30.000-60.000 varil ham petrolün İran’ın Kirmanşah Eyaletine ihraç edilmesinin planlandığı anlaşmayı açıklamıştı. Anlaşma ayrıca İran’dan, Irak’ın güney sınırları boyunca aynı miktarda petrol almasını şart koşuyor.

Kime niyet kime kısmet…

3 yıl boyunca Kürt yönetiminde kalan Kerkük’ten petrol satışı zaman zaman Kerkük-Ceyhan boru hattı yoluyla yapıldı. Sonrasında Kerkük’ün yeniden Bağdat merkezi yönetimin denetimine girmesi ile Türkiye, Kerkük-Ceyhan petrol boru hattı ile günlük 150.000 varil petrol taşınması ile aktif hale geleceği ümidi taşımıştı. Ancak, İran-Irak arasında yapılan anlaşma gereği petrolün Kirmanşah’a taşınması kararı ile Türkiye hayal kırıklığı yaşadı.
Son gelişmelerden çıkan sonuç, eğer yeni hattan ekonomik kazanç elde edilirse bir süre Kerkük-Ceyhan hattı etkisiz kalacak gibi görünse de asıl sorun gelecekte bu hattın kalıp kalmayacağıdır.