1882 yılında Aydın, Bozdoğan Kızılca köyünde doğan Kın oğlu Süleyman Efe, yaşadığı bir olay sebebi ile çıkan çatışma sonucunda genç yaşında tutuklanır ve Nazilli’de cezaevine kapatılır. [1] Nazilli cezaevinde Demirci Mehmet Efe’nin zeybekleri ile tanışan Kın oğlu Süleyman Efe daha sonra Demirci Mehmet Efe ile de yakın dost olur. Ve Bozdoğan civarında Demirci Efe’ye çeşitli konularda istihbarat sağlamaya başlar. Sökeli ...
Şahin Efe YILMAZ
HAKKINDA
1977 yılında Aydın’da doğdu. Anadolu Fotoğraf ve Sinema Amatörleri Derneği ve Anadolu Fotoğraf Dergisi sitelerinde editör olarak görev yaptı. İzmir Yenigün Gazetesi ve Yenigün Tv’de kameraman, fotoğrafçı, yayın yönetmeni, program yapımcısı ve sunucusu olarak çalıştı. Nazilli Belediye Başkanlığı Basın Şubede, Belediye Başkanı özel muhabiri, haber yazarı ve başkan özel fotoğrafçısı olarak çalıştı. Resmi ve özel bazı kurum ve kuruluşların sosyal medya hesaplarını yönetti. Özelleştirilen Nazilli Sümerbank Basma Sanayi Fabrikasında güvenlik müdürü olarak görev yaptı. Efelik Ruhu Projesi adı altında düzenlediği etkinlikler kapsamında, Türkiye’nin ilk ve tek zeybeklik konulu televizyon programını İzmir Yenigün Tv’de dokuz bölüm olarak hazırladı ve sundu. Efelik Ruhu Tarih Bülteni isimli bir bülten hazırlayıp, Ege Bölgesindeki gençlerin eğitimine katkı için dağıttı. Zeybek ve Yörük kültür dernekleri ile birlikte etkinlikler düzenledi ve eğitime yönelik dergiler hazırlanmasında görev yaptı. Zeybeklik geleneği konulu belgeseller ve video klipler hazırlayıp, röportajlar yapıp internet ortamında gençlerin bilgilenebilmeleri için yayınladı. Zeybek ve Yörük derneklerinin kurulmasına ve etkinlikler düzenlemelerine destek olup, bu derneklere yazılı ve görsel kaynak sağladı. İzmir’de, Ankara’da, İstanbul’da, Nazilli’de Kuvayı Milliye Efeleri hakkında konferanslar verdi. Efelik Ruhu, Yörük Ocağı Derneği, İstanbul’da Yaşayan Ödemişli Efeler Derneği, İlk Kurşun Gazetesi ve Bayraklı Haber internet sitelerinde gönüllülük esasıyla yerel araştırmacı, gazeteci, yazar olarak editörlük ve köşe yazarlığı yapmıştır. -Efelik Ruhu Projesi adı altında ürettiği hizmetleri sebebi ile 2010 yılında Nazilli Belediye Başkanlığı tarafından plaketle ödüllendirilmiştir. -Milli Mücadele kahramanları hakkındaki yerel araştırmaları, röportajları ve eğitmenler ile öğrencilere sağladığı arşiv bilgileri sebebiyle 2013 yılında Aydın valiliğince plaketle ödüllendirilmiştir. -OHAL gazilerine destek için hazırladığı yazılı ve görsel çalışmalar sebebiyle 2013 yılında Emekli Uzmanlar Derneği tarafından teşekkür belgesi ile ödüllendirilmiştir. -Türk Savaş Sanatı Sayokan’ın tanıtılması için hazırladığı yazılı ve görsel çalışmalar sebebiyle 2014 yılında Türkiye Sayokan Federasyonu tarafından teşekkür belgesi ile ödüllendirilmiştir. -Milli Mücadele kahramanları hakkındaki hizmetleri sebebiyle Türkiye Sanat Platformu tarafından, 2015 yılı Türk Dünyası Hizmet Şeref Onur Ödülü Kupası ile ödüllendirilmiştir. -Milli Mücadele kahramanları hakkındaki eserleri ve konferansları sebebiyle Türkiye Emekli Subaylar Derneği tarafından 2017 yılında teşekkür belgesi ile ödüllendirilmiştir. -Aydın kültür, sanat ve tarihine yazdığı kitaplar ile hizmetleri sebebiyle Aydın valiliğince 2018 yılında teşekkür belgesi ile ödüllendirilmiştir. Uzmanlık ve İlgi Alanları: Zeybeklik geleneği. Kitapları: Efeşahname, Efelik Ruhu, Kuvayımilliye Efeleri, Toprak Dede, Nazlı İl, Zeybekname, Aydın Sancağı ve Efeler, Albay Demirci Mehmet Efe, Cumhuriyet Efeliği isimli kitapların yazarıdır. Ese Efe ve Leyla Hanım, Galip Hoca ve Efeler isimli iki kitabı da basım aşamasındadır. Basılı kitapları, Aydın Efeler Belediyesi, Nazilli Belediyesi, Yenipazar Belediyesi ve İncirliova Belediyesi tarafından öğrencilere, köylere ve okullara dağıtılmıştır.
YAZARIN MAKALELERİ
1896 yılında Aydın, Bozdoğan, Kızılca köyünde doğan Gazi Hacı Mustafa Efe, gençlik çağlarında ailesi ile birlikte kıl çadır ve heybe üretimi ile geçimini sağlarken, Yemen Savaşı sebebiyle silahaltına alınmış ve Yemen’de İngilizlere karşı savaşmıştır. Bağlı olduğu birlik İngilizlere esir düşünce, bir süre esaret altında yaşayan Mustafa Efe, daha sonra esir birliğin başka bir bölgeye nakli sırasında birkaç arkadaşı ile birlikte ...
Balkanlar denildiğinde, Aydın yöresinde doğup büyüdüğüm için öncelikle 1912-1913 Balkan Harbi aklıma gelir. Çünkü yöre insanlarının çoğunun yaşantısı Balkan Harbi ile değişmiştir. Birçok aileden şehitler ve gaziler vardır. Ayrıca Osmanlı döneminde arka arkaya yaşanan savaşlar neticesinde devlete güven de kalmamış ve pek çok aileler evlatlarını askere yollamaktan kaçınmıştır. Bu durum doğal olarak çeşitli sorunlara da yol açmıştır. Ve ülkemizin kurucusu ...
Kuvayı Milliye Efesi Çaylılı Koca Mehmet Efe, 1884 yılında Ödemiş, Çaylı’da doğdu. Arkadaşları ile karıştığı bir olay neticesinde zeybek olmuştur. Çaylılı Koca Mehmet Efe, zeybek olduktan sonra arkadaşları ile birlikte bir zeybek çetesi kurmuş ve Ödemiş yöresinde zeybeklik yapmaya başlamıştır. Bir süre sonra Çakıcı Mehmet Efe’nin teklifi üzerine de kendisine katılmış ve beş yıl Çakıcı Efe’nin kızanlığını yapmıştır. Ve dönemin ...
Kuvayı Milliye Efelerinden, Birgili Kara Erkek Mehmet Efe, 1898 yılında doğdu. Ailesi ile birlikte çiftçilik yaparak yaşantısını sürdürürken, 1. Dünya Savaşı başlamıştı. Karaerkek Efe bu savaşa katılmadı ve daha sonra karıştığı bir olay neticesinde zeybek olup, Semitli Küçük Mehmet Efe’ye kızan oldu. Semitli Küçük Mehmet Efe’nin vurulmasından sonra da Poslu Mestan Efe [1] ile birleşerek, 1918 yılına kadar zeybeklik yaptı. ...
Kuvayı Milliye Efesi Selcenli Hüseyin Efe, 1889 yılında Denizli iline bağlı Çal ilçesinin, Selcen kasabasında doğdu. Selcenli Efe, Balkan Savaşlarına katılmış daha sonra da Çanakkale’de savaşmış [1] bir gazidir. Çanakkale Gazi madalyası sahibi olan Selcenli Efe, 15 Mayıs 1919’da İzmir’in işgali ile Kuvayı Milliye’ye katılmış ve Çal yöresinde işgale karşı direniş hareketlerinde yer almış bir efedir. İşgal kuvvetlerinin İzmir ve ...
‘‘Prof. Dr. Mustafa Turan: Osmanlı Devleti I. Dünya Savaşı’nda yenilmiş, Osmanlı ordusu her tarafta zedelenmiş ve şartları ağır bir ateşkes imzalamıştı. Büyük Harbin uzun yılları boyunca, millet yorgun ve fakir bir haldedir. 30 Ekim 1918 tarihinde imzalanan Mondros Mütarekesi’ne dayanarak galip devletler, diledikleri yerleri işgal etme hakkını elde etmişlerdi. Mütareke gereğince Osmanlı ordusu terhis edilmiş; bütün silâh ve cephanelerine el konulmuştur. ...
Aydın, Germencik, Dampınarlı Yörük Sarı Mehmet Efe, 1893 yılında Dampınar’da doğmuştur. Milli Mücadele’nin isimsiz kahramanlardan, Kuvayı Milliye Efelerindendir. İşgal günlerinde bazı köylerin direniş göstermemesi üzerine, kendi mıntıkasında mücadele eden Sarı Mehmet Efe köylülerini örgütleyip, işgale karşı direniş başlatmış ve Yunan askerleri ile savaşmaya başlamıştır. Bu sebeple Germencik, Dampınar köyü üç kez Yunan askerlerinin saldırına uğramış ve yakılmıştır. İşgalcilerin yaptığı köy ...
İnsanın olduğu her yerde olduğu gibi zeybeklerin arasında da iyiler ve kötüler vardı elbet. Zaten halk onlara gereken rütbeyi vermişti. Masumu ve mazlumu koruyanlara efe, yani ağabey; masuma ve mazluma eziyet edenlere ise çalı kakıcı, yani sahte zeybek demişti. Çünkü zeybekliğin halk arasında bir kutsiyeti vardı. Mazlum için efe; adaletin eksik dağıtıldığı bir düzende adalet dağıtıcı, koruyucu, kurtarıcı, hakkı yendiğinde ...
Milli Mücadele yıllarında Nazilli İlçe Jandarma Komutanı olan Yüzbaşı Nuri Bey (Vural) teninin esmerliğinden dolayı ‘‘Arap Yüzbaşı’’ olarak tanınmıştır. İşgal öncesinde görevi, zeybekleri takip etmek ve ele geçirdiği yerde de gözaltına alarak adli makamlara sevk etmek olan Yüzbaşı Nuri Bey, işgal ile birlikte zeybekleri takipten vazgeçmiş ve tam aksine zeybekleri mücadeleye ilk davet eden isimlerden birisi olmuştur. İşgal kuvvetlerinin İzmir’in ...