Twitter
Visit Us
YOUTUBE
YOUTUBE
LINKEDIN
Share

Nazilli, Pirlibey köyünde 1896 yılında doğan Ahmet Efe, ağabeyi Demirci Mehmet Efe’nin kızanıdır. I. Dünya Savaşı sırasında askere alınır ve Yemen cephesinde Refet Paşa (Bele) emrinde görev yapar. I. Dünya Savaşı sonrasında köyüne geri dönen Demirci Ahmet Efe, tekrar ağabeyi Demirci Mehmet Efe’nin zeybek çetesinde yerini alır. [1]

15 Mayıs 1919 tarihinde İzmir’in işgal edilmesi ve ardından 27 Mayıs 1919’da Aydın’ın işgali neticesinde, Rauf Bey’in (Orbay) Nazilli’ye gelişi, eski Mebus Hacı Süleyman Efendi ile görüşmesi ve bu gelişmelerden sonra Demirci Mehmet Efe’nin Nazilli İlçe Jandarma Komutanı Yüzbaşı Nuri Bey ile görüşmesi, bölgede işgale karşı bir teşkilatlanma sürecini başlatmıştır. Ve Demirci Mehmet Efe daha sonra 11 Temmuz 1919 tarihinde yaklaşık iki yüz kızanı ile birlikte Umurlu’ya gelerek Milli Mücadele’deki hizmetlerine başlar.[2] Ahmet Efe’de ağabeyinin yanındadır.

Demirci Ahmet Efe, ağabeyinin tüm işleri ile ilgilenmekte, ağabeyinin olmadığı yerlerde ağabeyini temsil etmekte ve Demirci Efe’nin kızanı olarak görev yapmaktadır. Ancak bu kızanlık görevi diğer kızanlardan farklıdır. Çünkü Demirci Efe, kardeşi Ahmet Efe’yi özel ve hassas konularda görevlendirmektedir. Üstelik hayati bazı kararlar vermeden önce muhakkak kardeşi ile meseleyi konuşmaktadır.

Mustafa Kemal Paşa tarafından Aydın cephesine nizam vermek için Nazilli’ye gönderilen Refet Paşa’nın [3] Nazilli’de muhafızlığını ve rehberliğini Demirci Ahmet Efe yapmıştır.

Demirci Mehmet Efe ile Mustafa Kemal Paşa’nın irtibatını kesmek, Milli Kuvvetlerin faaliyetlerini durdurmak ve dağıtmak üzere, Damat Ferit Paşa Hükümeti tarafından Nazilli’ye yollanan Jandarma Genel Komutanı Ali Kemal Paşa, Nazilli’de Demirci Mehmet Efe tarafından tutuklanınca [4] yine Ahmet Efe bu süreçte özel görevlendirilmiştir. Ve Ali Kemal Paşa’nın Nazilli’de kaldığı günlerde muhafızı ve rehberi Demirci Ahmet Efe olmuştur.

Miralay Bekir Sami Bey ile Antalya’ya gönderilen Ahmet Efe, İtalyan birliklerinden silah, cephane, giyecek ve yiyecek desteği alınmasında görev yapmış, Refet Paşa ile birlikte Ankara’ya giderek TBMM’nin güvenliğini sağlamış, düzenli orduya geçiş sürecinde Refet Paşa emrinde görev yapmaya devam ederek, altı ay İstanbul’da asayişin sağlanmasında çalışmıştır.

Demirci Ahmet Efe’nin Yemen cephesinde Refet Paşa ile birlikte savaşmış olması ve Milli Mücadele’deki hizmetleri, bugüne kadar tam olarak araştırılmamış, incelenmemiş ve yazılmamıştır. Naci Sadullah Daniş, 1970 yılında Demirci Ahmet Efe ile görüşmüş, yayımlanmamış olan imzalı hatıratının bir kopyasını almış ve Demokrat İzmir Gazetesi’nde yazdığı “Cepkenliler” yazı dizisinde bu hatıralardan büyük ölçüde yararlanmıştır. Fakat bu yazı dizisi dışında zeybekliği, Yemen cephesi günleri, Milli Mücadele günlerinde Kuvayımilliye Efeliği ve ağabeyi Demirci Mehmet Efe’nin emrinde icra ettiği görevleri hatırlanmamıştır. Ayrıca Celal Bayar, Refet Paşa ve Ali Kemal Paşa ile Nazilli günleri, Miralay Bekir Sami Bey ve Murtaza Efe ile Antalya macerası, cephedeki hizmetleri tam manası ile ve detaylı bir şekilde yazılmamıştır.

Milli Mücadele günleri anlatılırken ve zeybekler ile ilgili konular işlenirken genellikle “Demirci Mehmet Efe ve kızanları, Yörük Ali Efe ve kızanları, Gökçen Efe ve kızanları” gibi ifadeler kullanılmaktadır. Ve bu kızanlar hakkında detaylı bilgi verilmemektedir. Çünkü kızanların hizmetleri başlı başına ayrıca incelenmesi, araştırılması ve yazılması gereken bir meseledir. Dolayısı ile isimleri pek çok çalışmada yer almaz ve kendilerinden sadece kızan olarak bahsedilir. Fakat bu kızanlar, efeyi efe yapan adamlardır. İşte Demirci Ahmet Efe de o isimsiz ve hatırlanmayan kahramanlardandır.

5 Eylül 1922 Salı günü, Nazilli’nin düşman işgalinden kurtarılışında askerler, zeybekler ve Demirci Mehmet Efe gibi hizmetleri olan Demirci Ahmet Efe, kurtuluş günlerinde hatırlanmayı hak eden bir Milli Mücadele kahramanıdır.

DAHA GENİŞ BİLGİ İÇİN AŞAĞIDAKİ PDF DOSYASINA BAKINIZ.

İsimsiz Kahramanlardan Bir Zeybek Demirci Ahmet Efe

* Kaynakça

[1] Demirci Ahmet Efe’nin oğlu Ziya Demirciefe’nin sözlü anlatımları.

[2] Celal Bayar, Ben De Yazdım, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, c. III, İstanbul, 2017, s. 32.

[3] Gazi Mustafa Kemal Atatürk, Gençler İçin Fotoğraflarla Nutuk, (Yayına Hazırlayanlar: Sabahattin Özel, Erol Şadi Erdinç) Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul 2017, s. 188, 189.

[4] Naci Sadullah Daniş, Demokrat İzmir Gazetesi, “Oğlunun, kardeşinin, yaşayan zeybeklerin anlattıklarına göre Demirci Efe, Cepkenliler” 13 Aralık 1970.

* Fotoğraf arşiv: Ziya Demirciefe.