ABD Savunma Bakanı James Mattis, Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi satın alma planları nedeniyle Türkiye’ye F-35 savaş uçaklarının satışının yasaklanmaması konusunda ABD Kongre’sini uyardı.
Kongre’de 2019 savunma bütçesini görüşen milletvekillerine hitaben bu ay yazdığı yazdığı ve daha önce gizli tutulan mektupta Mattis “Şu anda Türkiye’nin F-35 satışından çıkarılmasına karşıyım.” dedi.
“Bu karar, maliyetleri artırır ve teslimatı geciktirir”
Mattis satış kesintilerinin “uluslararası arz-talep zincirine zarar verebileceğini” ve bu durumun da savaş uçaklarının tedariklerinin maliyetleri artıracağını ve tedariki geciktireceğini vurguladı.
Mattis milletvekillerine Türkiye’nin F-35’ler konusunda 8 uluslararası ortaktan biri olduğunu hatırlattı. Türkiye savaş uçaklarının geliştirilmesi safhasında 1,25 milyar dolar yatırım yapmıştı.
En az 10 Türk şirketi, diğer ortaklar için parça üretiyor
Haberde, yaklaşık 100 adet F-35 uçağı almayı planlayan Türkiye’nin İngiltere ve Avusturya’yla birlikte bu konudaki en büyük uluslararası müşterilerden biri olduğu belirtildi. Uçağı üreten Maryland merkezli Lockheed’e göre en az 10 Türk şirketi, diğer ortaklar için uçağın kokpit ekranları gibi parça ve bileşen üretiyor.
“Türk şirketlerin yerini alacak yeni şirketleri bulmak zaman alacak”
Mattis’in 7 Temmuz’da Temsilciler Meclisi Silahlı Hizmetler Komisyonu Başkanı Mac Thornberry’e ve Senato Silahlı Hizmetler Komisyonu’na gönderdiği mektupta şu ifadeler yer aldı: “Eğer bugün Türkiye’ye yönelik tedarik zinciri bozulursa, uçak üretiminde bir kesinti olacak. 50 ile 75 uçağın teslimatında gecikme yaşanacak ve bu da, Türk şirketlerinin yerini alacak ve o parçaları üretecek yeni kaynak bulmayı gerektirecek. Bu da 18 ile 24 ay alacak.”
“Kongre’nin Türkiye’yle ilgili kaygılarını anlıyorum”
Mattis mektubunda Kongre’nin, papaz Andrew Brunson’un Türkiye’de tutuklanması konusu da dâhil “otoriter bir sisteme sürüklenen Türkiye’yle ilgili kaygılarını ve bunun insan hakları ve hukukun üstünlüğü üzerindeki etkisini” anladığını ve bu kaygıları onayladığını da ifade etti.
ABD Senatosu Haziran’da F-35 savaş uçaklarının Türkiye’ye satışını askıya alan tasarıyı kabul etmişti. Bu kararın gerekçelerinden biri olarak Türkiye’nin Rus yapımı bir hava savunma sistemi almayı planlaması gösterilmişti.
Tasarının onayı için Senato ve Temsilciler Meclisi’nin bir araya gelmesi ve ortak bir metin üzerinde uzlaşma sağlaması gerekiyor. Türkiye üretim ortağı olduğu F-35 uçaklarından ilkini geçen ay Teksas’ta teslim almıştı fakat uçak eğitim için bir süre daha ABD’de kalacak.
Fotoğraf: Reuters / Aaron P. Bernstein
Kaynak: https://tr.sputniknews.com/abd/201807201034378816-mattis-turkiye-f-satisi-yasaklanmasi-icin-kongreyi-uyari/