ABD’nin İran nükleer anlaşmasından çekilip Kasım ayından itibaren Tahran’a yönelik yaptırımları yeniden devreye sokmaya karar vermesinin ardından, Avrupa Birliği (AB) İran ile ticareti sürdürebilmek adına yeni bir kurumsal yapı oluşturma çalışmaları yürütüyor.
AB’nin kuracağı yeni yapı, enerji şirketlerinin Amerikan Doları’na ve ABD’nin öncülük ettiği küresel finansal sisteme bağlı kalmadan İran ile petrol ticareti yapabilmesinin önünü açıyor. Birliğin üzerinde çalıştığı ve yaptırımların etrafından dolaşması amaçlanan yapıyı kamuoyuna açıklayan kişi ise AB Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini oldu.
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu için ABD’nin New York kentinde bulunan Mogherini, İran anlaşmasının diğer imzacı ülkeleri İngiltere, Çin, Fransa, Almanya ve Rusya ile gerçekleştirdiği temasların ardından, “Ekonomik aktörlerin İran ile yasal çerçevede ticaret yapabilme özgürlüğünü korumak konusunda kararlıyız.” dedi.
Mogherini, teknik ekiplerin oluşturulacak yeni yapının detayları üzerinde çalışacağını da ifade etti. Brüksel, sistemin nasıl işleyeceği konusunda henüz detay vermiş değil.
Bu yılın başlarında ABD Başkanı Donald Trump, 2015 yılında imzalanan İran nükleer anlaşmasından çekildiğini duyurmuş ve 4 Kasım’dan itibaren İran’a yönelik yaptırımların enerji ticaretini kapsayan ayağının yeniden yürürlüğe gireceğini açıklamıştı.
Eski ABD Başkanı Barack Obama döneminde imzalanan İran anlaşması, İran’ın uranyum zenginleştirme programını önemli ölçüde sınırlaması ve Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’nun denetçilerini ülkeye kabul etmesini kapsıyordu.
Tahran’ın bu adımları karşılığında AB ve ABD, İran’a yönelik yaptırımların kademeli olarak kaldırılması taahhüdünde bulunmuştu.
AB’nin oluşturacağı böylesi bir kurumsal yapının ne derece etkili olabileceği konusunda şüpheler var. ABD’de Trump yönetiminin yaptırımları gözden geçirip kurulacak yeni yapıyı da yaptırım kapsamına sokabileceği ifade ediliyor.
Fotoğraf: Getty Images
Kaynak: https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-45636938