SALTANATIN KALDIRILMASI (1 Kasım 1922)
11 Ekim 1922’de Mudanya Ateşkes Antlaşmasından sonra barış konferansı hazırlıkları resmen başladığında İstanbul hükümeti TBMM Hükümetinin yanında görüşmelere katılmak istediğini belirtmiştir. İtilaf devletleri de bunu destekleyerek iki hükümet arasında görüş ayrılıklarının çıkmasını sağlayıp bundan yararlanmak istemişlerdir. Mustafa Kemal Paşa buna çok sert bir şekilde cevap vererek İstanbul Hükümetinin bağlı olduğu Saltanat makamının kaldırılması için TBMM’de görüşmeler başlatmıştır.
1 Kasım 1922’de alınan bir kararla önce Saltanat makamı Halifelik makamından ayrılarak dini ve siyasi yetkilerinin ayrılması sağlandı. Bu makamın zaten 16 Mart 1920’de İstanbul’un resmen işgaliyle kalkmış olduğu belirtildi.
Mustafa Kemal Paşa Nutuk’ta saltanatın kaldırılması ile ilgili görüşmelerin uzaması ve bu kurumun devam etmesini isteyenlerin faaliyetleri karşısında şunları söylediğini belirtmiştir:
“Efendiler hakimiyet ve saltanat kimse tarafından hiç kimseye ilim icabıdır diye görüşmeyle tartışmayla verilmez.Hakimiyet ve saltanat kuvvetle kudretle zorla alınır.Osman oğulları Türk milletinin hakimiyet ve saltanatını zorla el koymuşlardır.Bu haksız durumu altı yüzyıldan beri sürdürmüşlerdir.Şimdi de Türk milleti bunlara hadlerini bildirerek hakimiyet ve saltanata isyan ederek idareyi kendi eline almış bulunuyor.Bu bir oldu bittidir. Konumuz millete saltanatı bırakmak yada bırakmamak değildir.Mesele zaten olup bitmiş bir gerçeği ifade etmekten ibarettir.Bu derhal olacaktır.Burada toplananlar meclis ve herkes meseleyi olduğu gibi görürse doğru olur.Aksi takdirde gerçek yine gerektiği şekilde belirtilecektir.Fakat ihtimal bazı kafalar kesilecektir.”
LATİN HARFLERİNİN KABULÜ ( 1 Kasım 1928 )
Yeni Türk devletinin kurulmasından sonra Türkçe’nin daha kolay yazılıp okunması için alfabenin değiştirilmesi gerektiği düşüncesi doğdu. 1927 yılında kurulan bir komisyon tarafından latin alfabesinden yararlanarak yeni Türk Alfabesi hazırlandı. Yeni alfabenin yapılmasıyla Harf inkılabı gerçekleştirilmiş oldu. Harf inkılabı bizzat Mustafa Kemal Paşa tarafından halka duyuruldu.
Halkın yeni alfabeyi öğrenmesi için Millet Mektepleri açıldı. Mustafa Kemal Paşanın kendisi de bizzat öğretmenlik yaparak bu önemli kültür hareketine “Başöğretmen” olarak katkıda bulundu.