ABD’nin kendi çıkarları için yaptığı çok belli olan operasyona kraldan çok kralcı edalarla yaklaşmak son derece yanlıştır. Devlet gelenekleri dışında abartılı destek açıklamaları bizi tarafların nezdinde küçük düşürebilir. Komşularımız açısından daha da güvenilmez kılar.

Rafet Aslantaş / ANKA Enstitüsü Başkanı

7 Nisan 2017 sabaha karşı 04.45. Doğu Akdeniz’de konuşlu iki ABD destroyerinden Suriye’nin Şayrat (Al-Shayrat) Hava Üssü’ne 59 tomahawk füzesi atıldı. Bu operasyonun geleceği belliydi. Trump’ın Çin Devlet Başkanı Xi JİNPİNG (Şi CİNPİNG) ile görüşmek üzere Florida’ya giderken uçakta yaptığı açıklamada, “Esat’ın yaptığı korkunç bir şey. Bence Suriye’de olanlar insanlık açısından utanç verici, dolayısıyla bir şey yapılmalı.” demesi, yine ABD Dışişleri Bakanı Rex TİLLERSON’un Suriye’deki kimyasal saldırıya “uygun bir karşılık” vermeyi değerlendirdiklerini söylemesi Dünya’yı meraklı bir beklentiye sokmuştu. Sürpriz olmadı.

Harekâtın hedefleri

Harekâtın hedeflerine ilişkin şunları söyleyebiliriz:

-. ABD iç kamuoyuna ve dışarıya karşı Trump’ın elinin güçlendirilmesi,

-. ABD’de yoğun bir şekilde işlenen Trump’ın Ruslarla yoğun ilişkisi olduğu izlenimini silinmesi,

-. ABD’nin Suriye’de yenilen güç olduğu imajının silinmesi,

-. Suriye harekât alanında Rusya’ya karşı durumun dengelenmeye çalışılması,

-. Suriye’nin ülkenin kuzey bölgesinde Kürt seçeneğine razı edilmesi.

Hâlâ aynı düşüncedeyim. Bunlara bir konu daha eklemek istiyorum. Tomahawk füzelerinin de diğer silah/mühimmat sistemleri gibi bir ömrü vardır. Ömrü sona ermeden kullanılması gerekir. Kullanılırken de eğitimlerin tazelenmesi ve motivasyonun artırılması sağlanır. Bunu da not edelim.

Tabka operasyonu

ABD, Rakka harekâtı öncesinde 21 Mart’ı 22 Mart’a bağlayan gece, Tabka Barajı bölgesine helikopterlerle hava indirme harekâtı yaparken, aslında yakın gelecekte Suriye’nin belli bir bölümünde etkisini artıracağını ve özellikle Kürt gruplarla ilgili tasarrufta bulanacağını belli etmişti. Yapılan askerî harekât Tabka bölgesindeki su kaynaklarının kontrolü açısından da önemliydi. Tabka barajı, Halep ve Rakka’nın elektrik ve su gereksinimini de karşılıyordu. ABD, Suriye’de masaya otururken elinde hatırı sayılır kozlar bulundurmak istiyordu. Sonrasında Suriye Hava Kuvvetlerince İdlip’te Han Seyhan bölgesine yapılan hava harekâtı yapıldı. Dünya’ya servis edilen bilgiler, bu harekâtta Suriye’nin kimyasal silah kullandığını ifade ediyordu. Suriye makamları ise “Biz kimyasal silah üretimi yapılan tesisi vurduk. Sızma buradan oldu” yönünde açıklamalar yapıyordu.

Harekâtın önemi

Ancak Trump, Suriye konusunda görüşlerinin değiştiğini ve cezai yönde askeri bir hal tarzından bahsetmeye başlamıştı. Her şey çok hızlı ve “öngörülü” gerçekleşti. Neticede şunu söyleyebiliriz: Trump’ın başkanlığı tescillenmiş oldu. ABD kamuoyuna ve küresel sermaye odaklı Avrupa güç merkezlerine karşı önemli bir algı yönetim çalışması yapıldı. Bana göre bu harekâtın en büyük politik sonucu budur.

Taraflar ne dedi

ABD makamları, Suriye’nin İdlib’e yaptığı hava saldırısı sonrasında bazı önemli açıklamalar yaptı. Başkan Donald TRUMP, Suriye operasyonu ile ilgili kısa bir açıklama yaparak “Bu gece, Suriye’de kimyasal saldırı gerçekleştiren uçakların kalktığı havaalanına saldırı emri verdim. Suriye’deki füze operasyonu ABD’nin güvenliği için elzemdi.” dedi. Önemli bir diğer açıklamayı ise, Pentagon sözcüsü Alb. Jef DAVİS yaptı. ABD’nin hava saldırısının Esad rejiminin 4 Nisan’da İdlib’in Han Şeyhun beldesinde gerçekleştirdiği kimyasal silah saldırısına tepki olarak yapıldığını ifade eden Davis, “Bu füzelerle hava üssündeki uçaklar, hangarlar, yakıt ve lojistik destek depoları, güçlendirilmiş uçak sığınakları, mühimmat depoları, hava savunma sistemleri ve radarları vuruldu.” şeklinde konuştu.

Davis, üssün 2013 öncesinde Esad rejimi tarafından kimyasal silah deposu olarak kullanıldığını ve ABD’nin radar izlerinin Han Şeyhun’daki kimyasal saldırıyı gerçekleştirmek üzere bu hava üssünden havalandığını tespit ettiğini savundu. Ancak Rus tarafından çelişkili bazı açıklamalar geliyor. Bunlardan birinde, Rus askeri kaynakları üssün uçaklar için uygun olmadığı sadece helikopterler için kullanılabildiğini öne sürdü. Anlayacağınız taraflardan biri ya da birileri doğru söylemiyor. Durum biraz karışık.

Pentagon cephesi, söz konusu operasyonun yeni bir talimat gelinceye kadar bir defaya mahsus olduğunu belirtirken, Suriye Enformasyon Bakanlığından yapılan açıklamada ise “Askeri gerilimin tırmanmasını beklemiyoruz” ifadeleri kullanıldı.

ABD cephesinde istenenin alınmasından kaynaklanan tatminin hâkim olduğu, Suriye-Rus cephesinde ise çok da tedirginliğin olmadığı yönünde bir izlenime kapıldım.

Tepkiler

Tepkilere gelince: harekât birçok ülkeden destek aldı. Güçlü algı yönetimlerinin yapıldığı böyle durumlarda aksini söylemek çok da mümkün olmuyor. Ancak satır arası mesajları olur. Örneğin İngiltere cephesi ne demiş bir bakalım. İngiltere Savunma Bakanı Michael Fallon, ABD’nin Suriye’deki saldırısını ‘farklı bir askeri harekâtın başlangıcı’ olarak görmediklerini söyledi. Fallon sözlerini şöyle sürdürdü: “Bize buna karışmamamız söylendi.

Bu (saldırı), Irak ve Suriye’de IŞİD ile mücadele eden koalisyonun meselesi değildi. Bu bir ABD operasyonuydu. Ama şunu tekrar vurgulayayım, biz bunu tamamen destekliyoruz.” Ne güzel belirtmiş. Bizim bu makalede söylediklerimizle örtüşüyor. Bu saldırı çok amaçlı bir ABD operasyonudur.

Biz ne yapmalıyız

ABD’nin kendi çıkarları için gerçekleştirdiği çok belli olan bu operasyona kraldan çok kralcı edalarla yaklaşmak son derece yanlış olacaktır. Füze saldırısı ABD’nin askeri ve politik bir hamlesi ve kendine göre başarısı olabilir. İngiltere cephesince yapılan açıklama unutulmamalı. Devlet gelenekleri dışında abartılı destek açıklamaları bizi tüm tarafların nezdinde küçük düşürebilir. Komşu ülkeler açısından daha da güvenilmez kılar. Unutmayalım, biz onlarla yaşamaya devam edeceğiz. Bizim için en önemli sonuçlardan biri olası bir göç dalgasıdır.

Bölgenin geleceğine ilişkin küresel güçler dâhil her ülkenin bir ajandası var. Yakında bu ajandaların açılması ve kozların paylaşılması olası görülmektedir. Yarın olacaklar bugün görünenler gibi olmayabilir.

Kaynak: https://www.aydinlik.com.tr/ozgurluk-meydani/2017-nisan/trump-in-baskanligi-tescillenmis-oldu